Ana Sehife

Cemiyyet nedir?

Insan kimdir?


Semimiyyet

Reftarliq


Haqqinda

Elaqe

 

Rəftarliq

Birisi insanlarla mülayim davranır, onların qəlbini ələ almağa çalışır, daim yaxşı işlər görürsə, bitki və heyvanat aləminə qarşı diqqət və qayğı, sevgi və mülayimlik göstərirsə, bu onun gözəl rəftara və gözəl əxlaqa sahib olduğunu nümayiş etdirir. Bu cür insanlar haqqında “ xoşrəftardır” deyirlər. Bir də bunların əksi olan insanları düşünün. Bu xasiyyətli insanlar haqqında da “pisrəftardır, bədniyyətdir” deyirlər.

Uca Yaradan biz insanlara hər şey vermişdir – ağıl, göz, dil, qulaq, əl, ayaq və s. Xoşrəftar insan ağlını yaxşı şeylər düşünməyə sərf edir, dili, qulaqları, əli, ayağı ilə də düşündüyü yaxşı əməlləri həyata keçirir. Pisrəftar insan isə əksinə, bütün fikrini, düşüncəsini ona-buna necə xətər yetirəcəyinə işlədir, əlini, ayağını, dilini, qulaqlarını başqalarına nəsə bir zərər vurmağa sərf edir. Beləliklə, rəftar mənəviyyatın təzahürü olub, fərdin insanlarla davranışını, həmçinin onu əhatə edən canlı və ya cansız aləmə qarşı münasibətini göstərən əxlaqi keyfiyyətdir.

Deməli, insanın rəftarının xoş olması üçün o, ilk növbədə özünə nəzarət etməli, öz hərəkət və davranışlarını ölçüb-biçməlidir. Buna “ ölçülü olmaq” deyilir. Ölçülü olmaq – düşüncədə, sözdə və davranışda həddi aşmamaq, lazım olduğu qədər hərəkət etmək deməkdir.

Ölçülü olmaq xoşrəftarlığın bir əlamətidir.

Xoşrəftarlığı göstərən, insanı xoşrəftar olmağa sövq edən başqa şərtlər də vardır. Bunlardan bir neçəsinə diqqət yetirək: